Pierwszą Świątynię zburzyli Babilończycy, Drugą Świątynię spalili Rzymianie. Czy w dwutysięczną rocznicę jej zniszczenia mogłaby stanąć Trzecia Świątynia?
Próby odbudowania Świątyni Jerozolimskiej podejmowano kilkakrotnie po jej upadku, zgodnie zresztą z proroctwem Ezechiela. Dziś trzeba dużego optymizmu, by zakładać, że za 57 lat Jerozolima będzie wolna od konfliktu arabsko-izraelskiego. Bez trwałego pokoju trudno sobie wyobrażać stawianie żydowskiego przybytku, który musiałby zapewne naruszyć integralność pobliskiego meczetu Al-Aksa, świętego miejsca islamu.
Pierwszą Świątynię postawił w latach 966-959 p.n.e. król Salomon. Miejsce pod świątynię wybrał jego ojciec, król Dawid. Miejsce nie byle jakie. Było to wzgórze Moria, na którym Abraham zamierzał złożyć w ofierze swoje syna Izaaka (jak wiadomo, była to tylko próba wiary Abrahama, a Izaak dożył 185 lat).
Świątynia nie była jeszcze jednym miejscem kultu religii żydowskiej, nie można jej przyrównywać do późniejszych bożnic. Była kultu tego najważniejszym i jedynym miejscem. Najważniejszym z kolei miejscem w świątyni było Święte Świętych, czyli sala, w której przechowywano Arkę Przymierza, a w niej tablice z Dekalogiem. Do pomieszczenia z Arką Przymierza mógł wchodzić tylko arcykapłan i to w określone dni roku.
Wykonana za czasów Mojżesza Arka Przymierza zaginęła w 586 roku p.n.e., gdy Jerozolima została zdobyta przez babilońską armię Nabuchodonozora II, a Pierwsza Świątynia została zburzona. Nabuchodonozor przesiedlił kilka tysięcy Żydów do Babilonii, żeby uśmierzyć bunt. Słynna niewola babilońska trwała do 538 roku p.n.e., gdy Persowie pokonali Babilonię i pozwolili Judejczykom na powrót do ojczyzny (historia pełna jest paradoksów – Żydów wyzwolili antenaci współczesnych Irańczyków).
Po upadku Babilonu i powrocie żydowskich elit do Jerozolimy odbudowano święty przybytek. Jednym z tych, którzy wrócili i zainicjowali odbudowę był Zorobabel (czyli „urodzony w Babilonie”). Ostatecznie Druga Świątynia powstała w latach 520-515 p.n.e. Państwo nie było już tak potężne jak za czasów Dawida i Salomona, gdy istniało zjednoczone królestwo Izraela, czyli królestwo Izraela i Judy. Nowa świątynia również była mniej wystawna.
Pięć wieków później, w czasach Heroda Wielkiego (tak, tego samego), króla Judei z rzymskiego nadania, Drugą Świątynię rozebrano i zbudowano od nowa. Odnowiona świątynia nie przetrwała wieku. W czasie pierwszego powstania żydowskiego (66-73 rok naszej ery) legiony rzymskie zdobyły Jerozolimę. Kilkumiesięczne zdobywanie miasta polegało na niszczeniu kolejnych linii obrony, czyli de facto niszczeniu Jerozolimy i okolic od maja do września 70 roku. Jednym z ostatnich punktów oporu była Świątynia Jerozolimska wraz z twierdzą Antonia. Na przełomie lipca i sierpnia padła twierdza, później w ręce Rzymian trafiła świątynia. Podobno dowodzący oblężeniem Tytus Flawiusz chciał ją ocalić, ale spłonęła w czasie plądrowania przez żołnierzy.
Z całej świątyni pozostał jedynie fragment obwarowań wybudowanych przez Heroda w 19 roku p.n.e. Pozostałość ta, czyli Mur Zachodni, jest obecnie najświętszym miejscem judaizmu. W wielu krajach, w tym w Polsce, używa się nazwy Ściana Płaczu, która odnosi się do święta, w czasie którego Żydzi opłakują zniszczenie świątyni.
Wizyty pod jedynym ocalałym fragmentem Drugiej Świątyni trwają od kilkunastu wieków. W czasie, gdy nie istniało państwo Izrael, różnie było z dostępem do tego miejsca. W II wieku Rzymianie w ogóle zabronili Żydom wstępu do Jerozolimy. Potem pozwolono świętować 9 dnia miesiąca Aw, czyli w dniu upamiętniającym zburzenie świątyni. W V wieku Żydzi odzyskali prawo przebywania i osiedlania się w Jerozolimie.
W VII wieku, już za czasów arabskich, odkopano zasypany przez wieki pod śmieciami mur, a nawet dobudowano jego kolejne fragmenty (dobudowywano je zresztą także później, ostatnio w 1967 roku). W XVI wieku, pod panowaniem Imperium Osmańskiego, w którym zasadniczo panowała tolerancja religijna, Żydzi osiedlali się ponownie w Jerozolimie, m.in. ci, których wygnano z Hiszpanii. Selim Groźny wydał dekret zezwalający Żydom na modlitwy przy Murze Zachodnim.
W XIX wieku spór o dostęp do tego miejsca toczył się na płaszczyźnie ekonomicznej, Żydzi próbowali po prostu odkupić od Arabów okolice Muru. Na przełomie wieków, gdy ruch syjonistyczny przybrał na sile, pojawiły się poważniejsze napięcia, które doprowadziły do ustanowienia w 1930 roku międzynarodowego nadzoru nad całym wzgórzem.
Po II wojnie światowej i powstaniu niepodległego Izraela władzę nad Ścianą Płaczu przejęła Jordania. Przez 19 lat Żydzi nie mieli do niej dostępu, aż do 1967 roku, gdy Izrael zdobył Jerozolimę.
Obecnie mur podzielony jest na część przeznaczoną dla mężczyzn (48 metrów) i część wyznaczoną dla kobiet (12 metrów). Kobiety muszą tonować swe zachowania, głośne modlitwy i śpiewy oraz rytualne stroje przysługują tylko mężczyznom.
Karteczki z zapisanymi prośbami do Boga mogą wkładać i mężczyźni, i kobiety, a nawet goje.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz