niedziela, 18 lutego 2024

Pieniądze, miłość i Paryż

Kolejna piosenka z cyklu „miłość” i „pieniądze”. Przy czym, o ile tamta, niebeatlesowska zresztą, była nieco cyniczna, to tej idealizm widać było w Londynie aż z Paryża.

Czemu z Paryża? Bo właśnie tam Beatlesi zarejestrowali „Can't Buy Me Love”. W styczniu i lutym grali 18 dni paryskiej Olimpii (takie zgrupowanie kondycyjne przed wyruszeniem do USA), ale nie marnowali czasu – pisali w tym czasie nowe utwory, a jeden nawet zdążyli 29 stycznia nagrać (po powrocie z USA do Londynu niektóre rzeczy jednak poprawili, np. Harrison powtórzył swoje solo, ale w tle słychać to z Paryża). Nie sposób zapomnieć o kontekście – na początku 1964 roku ich sukces, również finansowy, był już ugruntowany, a po 18 stycznia zaczął się wznosić na kolejny poziom, bo „I Want to Hold Your Hand” zaczęło szaleć na liście Billboardu. Paul McCartney, który w całości stał za „Can't Buy Me Love”, wyjaśniał potem, że to był czas pierwszych refleksji na temat tego, jak pieniądze zmieniają relacje między ludźmi.


Nie kupię cię, nie
Nie kupię cię

Pierścionek, miła, kupię ci
Byś się dobrze mogła czuć
Cokolwiek zechcesz, to dam ci
Byś się dobrze mogła czuć
Bo nie dbam zbytnio o pieniądze
Forsą nie kupię cię

Więc dam ci wszystko, co tu mam
Gdy mi powiesz: „Kocham znów”
I choć niewiele może mam
To ci oddam wszystko już
Nie dbam zbytnio o pieniądze
Forsą nie kupię cię

Nie kupię cię, wszyscy wokół mówią to
Nie kupię cię, nie, nie, nie, nie

„Pierścionka nie chcę” – powiedz mi
I to ucieszy mnie
Powiedz mi, bym rzecz dał taką ci
Co nie da kupić się
Nie dbam zbytnio o pieniądze
Forsą nie kupię cię

Nie kupię cię, wszyscy wokół mówią to
Nie kupię cię, nie, nie, nie, nie

„Pierścionka nie chcę” – powiedz mi
I to ucieszy mnie
Powiedz mi, bym rzecz dał taką ci
Co nie da kupić się
Nie dbam zbytnio o pieniądze
Forsą nie kupię cię

Nie kupię cię, nie
Nie kupię cię, nie

Olsztyn, 18.02.2024



Piosenkę słyszałem na żywo dwa razy. W Krakowie zaśpiewał dla mnie, dla Anity oraz dla kilkudziesięciu tysięcy innych ludzi Paul McCartney:


W Gietrzwałdzie dla nieco mniejszej publiczności utwór wykonali The Doctors, w dodatku po polsku (ale to nie moje tłumaczenie, tylko wariacja na temat, jaką uczynił Piotr Maksimiuk.


Kącik „Świata Młodych”, czyli tak to widziałem 31 października 1981:

Oficjalny miesięcznik Beatlesów 6/1964:

Horacy Tłumacy - na Facebooku
Horacy Tłumacy - na YT
Horacy Tłumacy - lista przetłumaczonych piosenek

Cienkim głosem

Tę piosenkę Beatlesi zagrali na koncercie tylko raz. W dodatku był to występ udawany – chodziło o rejestrację na potrzeby filmu „A Hard Day’s Night”.

Sceny kręcono 31 marca 1964 roku w Scala Theatre. Na tym „koncercie” Beatlesi zagrali „Tell Me Why” (o tym utworze dziś mówimy), „If I Fell”, „I Should Have Known Better”, „And I Love Her” (piosenka pojawiła się w filmie, ale nie z tych ujęć), „You Can't Do That” (utwór nie wszedł w ogóle do filmu, chociaż oczywiście jest na płycie) oraz triumfalne „She Loves You”. Ciekawostka – wśród statystów na widowni był 13-letni Phil Collins. Na pewno jego uwagę przykuwał głównie Ringo, bo Phil już od 8 lat ćwiczył grę na perkusji.
Wracając do piosenki – nie jest szczególnie wyróżniającym się utworem The Beatles. Typowy, o ile u Beatlesów coś jest typowe, wypełniacz (w rozpędzonym czasie 1963-1964 spółka Lennon-McCartney nie zdążyła zresztą wyprodukować ich wystarczającej liczby, bo na albumie „A Hard Day’s Night” znalazło się 13 utworów, podczas gdy normą było wówczas siedem na każdej stronie płyty). Ale nawet w takiej pełniącej rolę masy tabletkowej piosence mamy smaczek, czyli zaśpiewaną falsecikiem jedną linijkę tekstu (ten jego fragment, w którym podmiot liryczny jest już na kolanach).


Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?
Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?

Wszystko dałem ci, co mogłem dać
A ty z niczym zostawiłaś mnie
Czy musiałaś mnie traktować tak?
Zwieszam głowę, słyszysz tylko jęk

Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?
Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?

Może jakieś słowo, jakiś czyn
Powiedz co, a kajać będę się
Bez tego nie dam rady żyć
I powstrzymać w swoich oczach łez

Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?
Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?

Więc cię błagam na kolanach już
Jeśli tylko mych wysłuchasz próśb
Jakąkolwiek zrobić mogę rzecz
Nie wytrzymam już tego
Tak bardzo kocham cię

Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?
Czemu łkasz i czemu kłamiesz mi?

Olsztyn, 17-18.02.2024



Oficjalny miesięcznik Beatlesów 6/1965:


Horacy Tłumacy - na Facebooku
Horacy Tłumacy - na YT
Horacy Tłumacy - lista przetłumaczonych piosenek

sobota, 17 lutego 2024

Już myślał o tym, by zwiać

Czy John Lennon pisząc 1964 roku „If I Fell” już „myślał o tym, by zwiać”, że posłużę się cohenowsko-zembatym cytatem?



Może podświadomie. Może małżeństwo z Cynthią, zawarte na pięć minut przed beatlemanią, zaczęło go uwierać? Nie mówił o tej piosence jako o autobiograficznej, a Yoko Ono miał poznać dopiero za ponad dwa lata. Zresztą do współautorstwa piosenki przyznawał się też Paul McCartney. Wiadomo, że utwory podpisywali konsekwentnie do końca zespołu Lennon-McCartney, ale z biegiem czasu spółka kompozytorska stawała się bardziej marką niż faktem. Na tym etapie współpraca przy pisaniu piosenek była jednak oczywiście normą.


Jeśli cię pokocham już
Musisz mi obiecać tu
Że pojmę, jak to jest
Bo już miałem miłość swą
I już wiem – to więcej coś
Niż rąk czuły gest

Jeśli serce swe dam ci
Chcę pewność mieć
Od pierwszego dnia, że ty
Pokochasz mocniej mnie

Gdy zaufam już, to ty
Nie chowaj się
Gdy pokocham już, to ty
Jak ona nie krzywdź mnie
Bo nie mogę tego znieść
I ja będę smutny, gdy nam też pójdzie źle

Czy ty widzisz to, że ja
Tak chcę cię kochać
A ona ma łkać
Gdy dowie się o nas
Bo nie mogę tego znieść
I ja będę smutny, gdy nam też pójdzie źle

Czy ty widzisz to, że ja
Tak chcę cię kochać
A ona ma łkać
Gdy dowie się o nas

Jeśli cię pokocham już

Olsztyn, 5-17.02.2024



Płyta „A Hard Day’s Night” pokazała ostatecznie, że The Beatles to nie chwilowa ciekawostka i że mamy do czynienia z naprawdę utalentowanymi facetami, także pod względem kompozytorskim. Wszystkie utwory napisali sobie sami, co w tamtych latach nie było oczywistością. „If I Fell” to pierwsza pełnokrwista ballada Lennona w historii zespołu. W dodatku z niebanalną strukturą, ze zmieniającą się linią melodyczną, w zasadzie bez refrenu. Są też świetne harmonie, które John robi sobie częściowo sam, ale oczywiście przede wszystkim z Paulem. No i ten tekst, w którym facet snuje rozważania na temat związku z lepszą kandydatką, pozostając nadal z tą gorszą.

Oficjalny miesięcznik Beatlesów 12/1964:

Horacy Tłumacy - na Facebooku
Horacy Tłumacy - na YT
Horacy Tłumacy - lista przetłumaczonych piosenek

wtorek, 13 lutego 2024

From Szafa with Love

W licznych listach do redakcji domagaliście się, żebym wszedł ponownie do szafy… No to wszedłem. Z tym, że to były listy do redakcji „Głosu Wołającego na Puszczy”, a szafa była muzyczna. W dodatku nie moja.


A tak serio – dwa tygodnie po tym, jak pierwszy raz gościłem w audycji Szafa z Muzyką, którą Paweł Jarząbek prowadzi w radiu UWM FM, wylicytowałem jej prowadzenie, już jako w pełni odpowiedzialny. Licytacja oczywiście na Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy. Zaczęło się od 50 zł, ale ja trwałem przyczajony niczym John Bohnam szykujący się do wejścia w „Stairway to Heaven”. Kolejne kwoty mnie nie ruszały: 110, 200, 240, 300, 333 (na część odrodzonej Trójki), 350, 380, 400, 538 (nie, to nie chodziło kopnięty ciąg Fibonacciego)… Potem było 555 i konsekwentnie 666 i dopiero wtedy wspaniałomyślnie wszedłem do walki z kwotą 700 zł. Oczywiście zaraz padło 753, na co byłem gotowy – 909! Kontra dla mnie na 1001! A tu ostatnie sekundy licytacji, ale wytrzymałem psychicznie (lata doświadczeń na Allegro + trening mentalny żony) i rzutem na taśmę przebiłem na 1021. Efekt podsumował Paweł:

Czyli mój konkurent doszlusował honorowo do mojej przebitki i mamy remis (no, ze wskazaniem na mnie, mam nadzieję). Kilka dni później zasiliłem WOŚP-ową puszkę w Centrum Kulturalno- Bibliotecznym w Gietrzwałdzie i z czystym sumieniem zacząć przygotowywać się do audycji. Spojrzałem w kalendarz i od razu wiedziałem, że chcę to zrobić w wigilię dnia św. Walentego, czyli 13 grudnia. No i w dodatku to Międzynarodowy Dzień Radia.

Tydzień temu nie było już odwrotu. Ani dla mnie, ani dla Pawła:


A dziś wyszło tak (wersja audio):


I tak (wersja wideo, rozszerzona o niektóre wątki spoza anteny):


Robert Palmer – Addicted to Love
Bo ja też Robert jestem.

Paul McCartney – My Valentine
Bo obok mnie siedzi Paweł.

Måneskin – Valentine
Bo żona uwielbia i mamy już bilety na lipcowy koncert.
Dobry moment, by każdy w studiu pozdrowił swoją Walentynkę.

Frankie Valli & The Four Seasons – Beggin'
Bo Måneskin też to grają.

Smash Mouth – I'm a Believer
Bo jest podejrzenie, że mam skitrane pieniądze za rolę w Shreku.

The Turtles – Happy Together
Bo skoro były mały, muszą być żółwie.

Shirley Bassey – (Where Do I Begin?) Love Story
Bo to wielki głos.

Adam Cohen – Like a Man
Bo głos w sprawie skomplikowanych relacji damsko-męskich nie zawsze musi zabierać Leonard.

Happysad – Zanim pójdę
Bo to wybrał Paweł.

Umberto Tozzi & Monica Bellucci – Ti Amo
Bo w audycji z muzyką miłosną musi być coś po włosku.
Tu się wygłupiłem, bo powiedziałem, że film „Asterix i Obelix: Misja Kleopatra” jest hollywoodzki, a to przecież film europejski.

I Ching – Heksagram sześćdziesiąty piąty
Bo nie wszystko musi być o miłości, a o tę piosenkę poprosił inny licytujący trzy tygodnie temu, co zasiliło konto WOŚP też sporą sumką.

The Rolling Stones – Angry
Bo musiałem się pochwalić, że byłem wtedy w Nowym Jorku.

The Beatles – Something
Bo jak byli Stonesi, to muszą być Beatlesi.
Dobry moment, by pozdrowić wszystkich radiowców w Międzynarodowym Dniu Radia (przy okazji zmieniając jednemu z nich imię) i z tej okazji zagrać coś z... MTV :)

Eric Clapton – Layla
Bo skoro była jedna piosenka dla Pattie Boyd, musi być druga.
Tak się rozgadaliśmy o Harrisonie i Claptonie, że prawie zapomniałem podać, w kim się kochali...

John Lennon – Oh My Love
Bo byłem też pod Dakota House.
Jeszcze jedna skucha - pomyliłem „Abbey Road” z „White Album”.

Elvis Presley – Are You Lonesome Tonight?
Bo to najważniejszy walc naszego życia.
W tajemniczych okolicznościach weszła nie ta wersja. Nie pośmialiśmy się...

Screamin' Jay Hawkins – I Put a Spell on You
Bo o miłości można też krzyczeć.

Kult & Violetta Villas – Kochaj mnie, a będę twoją
Bo to świetny przedwojenny tekst.
Znów wpadka z imieniem... Bronisława to jednak nie to samo co Czesława.

Krystyna Prońko – Modlitwa o miłość prawdziwą
Bo kto to tak pięknie gra na organach Hammonda?

India.Arie – Ready for Love
Bo chciałem być oryginalny.

Jimi Hendrix – Foxey Lady
Bo taka miłość też istnieje.

Spare Bricks – Young Lust
Bo przetłumaczyłem całą płytę.

Cat Stevens – Lady D'Arbanville
Bo byłem w kinie z największym wówczas ekranem w Polsce na filmie, w którym Lady D'Arbanville robiła ogromne wrażenie estetyczne.

Sean Connery - In My Life
Bo trzeba pięknie zakończyć.

Co dalej z tą radiową przygodą? Przejdę się i się zastanowię...