Wspominanie

Poczytałem sobie właśnie o bułgarskich ludowych zwyczajach pogrzebowych. Informacje pochodziły z książki wydanej ponad 40 lat temu. Ile z tych zwyczajów trwa do dziś? Ile przetrwa następne dziesięciolecie? Wchodzenie państw Europy Środkowo-Wschodniej do Unii Europejskiej nie ma tu nic do rzeczy. I bez tego następuje w naszym regionie, w całej Europie, a przecież i na świecie, homogenizacja kultury. Na razie jednak w tym serze można znaleźć dziury...

W tradycji bułgarskiej wspominanie zmarłych ma duże znaczenie. Są specjalne obrzędy na trzeci, dziewiąty i dwudziesty dzień po pogrzebie (tretini, devetini, dvadesetini). Czterdziesty dzień to stypa, którą nazywa się ravnenka, bo tego dnia wyrównuje się ziemię na grobie. Następne stypy organizuje się w trzecim, dziewiątym i dwunastym miesiącu. Ostatnia stypa jest po trzech latach. Dopiero wtedy uznaje się, że zmarły odchodzi ostatecznie z tego świata.
Inną oznaką tego wspominania są wieszane na drzewach, murach, domach klepsydry przypominające o zmarłych po roku, pięciu czy dwudziestu latach.

Dymitr Janakijew Dosiew. Wspomnienie w pierwszą rocznicę śmierci.




Waska Bojnowa Toczewa. Wspomnienie w drugą rocznicę śmierci.




Bogoroda Atanasowa Weledinowa. Wspomnienie w 23 rocznicę śmierci.
Georgi Petrow Weledinow. Wspomnienie w 18 rocznicę śmierci.




Grigor Gradew Grudow. Wspomnienie w piątą rocznicę śmierci.


Donka Todorowa Muszanowa. Wspomnienie w 11 rocznicę śmierci.